Kỳ phiếu là phương thức đầu tư đang thu hút nhiều sự quan tâm của cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp kinh doanh. Bởi mức độ rủi ro thấp, dễ dàng huy động vốn, chuyển nhượng linh hoạt…Để hiểu rõ hơn về kỳ phiếu, webtygia sẽ chia sẻ chi tiết đến bạn những thông tin liên quan đến kỳ phiếu bao gồm: Đặc điểm, nguyên tắc khi phát hành, nội dung của kỳ phiếu…Mời bạn tham khảo:

Kỳ phiếu là gì?

Kỳ phiếu là một loại văn bản xác nhận nghĩa vụ trả nợ của tổ chức phát hành đối với người mua trong khoảng thời gian cố định, đi kèm với các điều kiện trả lãi và các điều kiện khác. Để đảm bảo khả năng thanh toán, kỳ phiếu thường phải được bảo lãnh bởi một bên thứ ba như ngân hàng hoặc tổ chức tài chính.

Trong tầm quốc tế việc phát hành kỳ phiếu là một thực tế phổ biến. Tuy nhiên ở Việt Nam hầu hết các kỳ phiếu được phát hành chỉ thuộc về lĩnh vực ngân hàng vì vậy thường được gọi đơn giản là kỳ phiếu ngân hàng.

Nội dung cần có trên kỳ phiếu

Khi phát hành kỳ phiếu cần chứa đựng các thông tin sau đây:

• Tên tổ chức phát hành kỳ phiếu.

• Tên chính thức của kỳ phiếu.

• Ký hiệu và số seri của đợt phát hành kỳ phiếu.

• Chữ ký của người đại diện hợp pháp của tổ chức tín dụng hoặc chi nhánh ngân hàng nước ngoài phát hành cùng với các chữ ký khác theo quy định.

• Thông tin về mệnh giá, thời hạn, ngày phát hành và ngày đến hạn thanh toán.

• Thông tin về tiền gửi lãi suất tiết kiệm, phương thức và thời điểm trả lãi cùng với địa điểm thanh toán.

• Thông tin cá nhân của người mua bao gồm họ tên, số CMND/CCCD/hộ chiếu có hiệu lực (đối với người mua cá nhân). Đối với người mua là tổ chức cần cung cấp tên tổ chức, số giấy phép thành lập/mã số doanh nghiệp/số giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh và địa chỉ.

• Nếu kỳ phiếu do công ty tài chính hoặc công ty cho thuê tài chính phát hành, cần ghi rõ rằng người sở hữu chỉ được chuyển quyền sở hữu cho các tổ chức.

• Các thông tin khác của kỳ phiếu do tổ chức tín dụng hoặc chi nhánh ngân hàng nước ngoài quy định.

Một kỳ phiếu được coi là hợp lệ và pháp lý khi đáp ứng đầy đủ các yêu cầu nêu trên. Vì vậy nhà đầu tư cần thực hiện kiểm tra kỹ lưỡng trước khi quyết định đầu tư vào kỳ phiếu nhằm tránh những tranh cãi không cần thiết về mặt pháp lý.

Những đối tượng được phát hành kỳ phiếu

Theo quy định của Điều 3 trong Thông tư 01/2020/TT-NHNN, các tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài được phép phát hành kỳ phiếu dưới sự cấp phép thành lập và hoạt động của mình. Danh sách này bao gồm các loại tổ chức như:

• Tổ chức tín dụng: Là doanh nghiệp thực hiện một hoặc nhiều trong số các hoạt động ngân hàng bao gồm ngân hàng, tổ chức tín dụng phi ngân hàng, tổ chức tài chính vi mô và quỹ tín dụng nhân dân. Ngân hàng một dạng tổ chức tín dụng có thể thực hiện toàn bộ các hoạt động ngân hàng theo quy định của luật. Dựa vào tính chất và mục tiêu hoạt động, ngân hàng có các loại hình như ngân hàng thương mại, ngân hàng chính sách, và ngân hàng hợp tác xã.

• Ngân hàng thương mại: Là loại hình ngân hàng thực hiện đầy đủ các hoạt động ngân hàng và kinh doanh khác nhằm mục tiêu lợi nhuận theo quy định của luật. 

Ví dụ: Ngân hàng OCB đã phát hành kỳ phiếu ghi danh với lãi suất 7.9% với kỳ hạn 24 tháng và 7.7% kỳ hạn 12 tháng. Mệnh giá phát hành là 500 tỷ đồng dành cho cả khách hàng cá nhân lẫn khách hàng doanh nghiệp.

• Tổ chức tín dụng phi ngân hàng: Là tổ chức tín dụng thực hiện một hoặc một số hoạt động ngân hàng theo quy định của luật, trừ các hoạt động nhận tiền gửi cá nhân và cung ứng dịch vụ thanh toán qua tài khoản của khách hàng. Loại hình này bao gồm công ty tài chính, công ty cho thuê tài chính và các tổ chức tín dụng phi ngân hàng khác.

• Công ty cho thuê tài chính: Là một dạng công ty tài chính chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực cho thuê tài chính theo quy định của luật.

• Tổ chức tài chính vi mô: Là dạng tổ chức tín dụng chủ yếu thực hiện một số hoạt động ngân hàng để đáp ứng nhu cầu của cá nhân, hộ gia đình có thu nhập thấp và doanh nghiệp siêu nhỏ.

• Quỹ tín dụng nhân dân: Là tổ chức tín dụng do các pháp nhân, cá nhân và hộ gia đình tự nguyện thành lập dưới hình thức hợp tác xã để thực hiện một số hoạt động ngân hàng theo quy định của luật này và Luật hợp tác xã với mục tiêu chủ yếu là hỗ trợ lẫn nhau trong phát triển sản xuất, kinh doanh và đời sống.

Đặc điểm của kỳ phiếu

Kỳ phiếu có những đặc điểm đặc trưng như sau:

Tính tổng quan

Trên kỳ phiếu có thông tin về số tiền vay và thời hạn thanh toán được hiển thị một cách tổng quan, không đề cập đến lý do phát sinh nợ và các nghĩa vụ liên quan khác.

Tính bất khả kháng

Người chịu trách nhiệm thanh toán số tiền trên kỳ phiếu bị ràng buộc phải thanh toán khoản nợ trong thời gian đã cam kết, dù có nhận được hàng hóa hoặc dịch vụ theo thỏa thuận hay không. Điều này thể hiện tính bất khả kháng trong trách nhiệm thanh toán.

Tính linh hoạt

Kỳ phiếu là công cụ tài chính linh hoạt, có khả năng chuyển nhượng dễ dàng từ người này sang người khác thông qua quá trình chuyển nhượng chữ ký. Kỳ phiếu chuyển nhượng đó là một lệnh do người cho vay phát hành, yêu cầu người mượn thanh toán số tiền nợ cho bên xuất trình lệnh đó.

Nguyên tắc khi phát hành kỳ phiếu

Theo Điều 11 của Thông tư 01/2021/TT-NHNN về nguyên tắc phát hành kỳ phiếu, các quy định được trình bày như sau:

[1] Các tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài có trách nhiệm tự tổ chức các đợt phát hành kỳ phiếu, đảm bảo tuân thủ các tỷ lệ bảo đảm an toàn theo quy định của pháp luật.

[2] Phát hành kỳ phiếu trực tiếp cho người mua tại địa điểm giao dịch hợp pháp thuộc mạng lưới hoạt động của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài là trách nhiệm của các tổ chức này.

[3] Kỳ phiếu phát hành dưới hình thức chứng chỉ hoặc chứng nhận quyền sở hữu phải chứa đựng các thông tin sau:

• Tên của tổ chức phát hành.

• Tên gọi cụ thể của kỳ phiếu.

• Ký hiệu và số sê-ri của đợt phát hành.

• Chữ ký của người đại diện hợp pháp của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài phát hành, cùng với các chữ ký khác theo quy định của tổ chức này.

• Mệnh giá, thời hạn, ngày phát hành và ngày đến hạn thanh toán.

• Lãi suất, phương thức và thời điểm trả lãi, cũng như địa điểm thanh toán cả gốc và lãi.

• Thông tin cá nhân của người mua, bao gồm họ tên, số chứng minh nhân dân hoặc thẻ căn cước công dân, hoặc hộ chiếu nếu còn thời hạn.

• Đối với người mua là tổ chức, cần cung cấp tên tổ chức mua, số giấy phép hoặc mã số doanh nghiệp, hoặc số giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh (trong trường hợp doanh nghiệp chưa có mã số doanh nghiệp) và địa chỉ của tổ chức mua.

• Đối với kỳ phiếu do công ty tài chính hoặc công ty cho thuê tài chính phát hành, cần ghi rõ người sở hữu chỉ có thể chuyển quyền sở hữu cho tổ chức.

• Ngoài ra, các thông tin khác của kỳ phiếu sẽ được quyết định bởi tổ chức tín dụng và chi nhánh ngân hàng nước ngoài.

Vai trò của kỳ phiếu trong hoạt động tài chính

Kỳ phiếu đóng một vai trò quan trọng trong các giao dịch tài chính bằng cách chính thức hóa và ghi lại điều khoản của một khoản vay hoặc thỏa thuận nợ giữa các bên.

• Bằng chứng về khoản nợ: Kỳ phiếu chứng nhận một cách hữu hình về nghĩa vụ nợ của người phát hành đối với người cho vay, chi tiết hóa số tiền gốc, lãi suất, thời hạn và ngày đáo hạn.

• Thỏa thuận ràng buộc pháp lý: Bằng việc ký kết kỳ phiếu, cả hai bên cam kết theo một hợp đồng pháp lý, rõ ràng định rõ trách nhiệm và nghĩa vụ của mỗi bên, đảm bảo sự hiểu biết và đồng thuận đối với các điều khoản của khoản vay.

• Xác định các điều khoản hoàn trả: Kỳ phiếu mô tả cụ thể cách người vay dự kiến sẽ hoàn trả khoản vay, bao gồm cả trả góp định kỳ, trả một lần hoặc các thỏa thuận khác, giúp tránh hiểu lầm giữa các bên.

• Tính toán lãi suất và thanh toán: Thông qua kỳ phiếu, chi tiết về lãi suất và cách tính toán được hiển thị, giúp cả hai bên hiểu rõ việc áp dụng lãi suất và ảnh hưởng của nó đối với tổng số tiền phải trả.

• Quyền truy đòi pháp lý: Trong trường hợp thanh toán không được thực hiện, kỳ phiếu trở thành bằng chứng trong thủ tục pháp lý, cung cấp cơ sở pháp lý cho người cho vay thực hiện biện pháp khắc phục và thu hồi nợ.

• Hỗ trợ minh bạch tài chính: Kỳ phiếu cung cấp một hình ảnh minh bạch và chính xác về các giao dịch tài chính, giúp tuân thủ quy định và báo cáo tài chính.

• Hỗ trợ vay mượn: Kỳ phiếu làm đảm bảo cho người vay, xác nhận chính xác các điều khoản của hợp đồng và ràng buộc pháp lý, tạo lòng tin cho người cho vay về việc khoản vay sẽ được trả đúng hẹn.

• Chuyển quyền sở hữu: Trong một số trường hợp, kỳ phiếu có thể được chuyển nhượng hoặc bán cho các bên khác, như nhà đầu tư, mở rộng lựa chọn huy động vốn và tạo cơ hội kiếm lời từ việc hoàn trả kỳ phiếu.

Phân biệt kỳ phiếu, tín phiếu và trái phiếu

Lợi ích khi đầu tư kỳ phiếu

Lợi ích của kỳ phiếu đối với các nhà đầu tư và doanh nghiệp là không thể phủ nhận. 

* Đối với doanh nghiệp

• Kỳ phiếu được biết đến như một công cụ tài chính hữu ích, đóng vai trò quan trọng trong việc huy động vốn và mở rộng thời hạn thanh toán giữa doanh nghiệp và bên cho vay. Đặc biệt, đối với các doanh nghiệp mới thành lập hoặc có vốn hạn chế, việc phát hành kỳ phiếu được bảo lãnh bởi ngân hàng không chỉ giúp tăng cường uy tín mà còn nâng cao vị thế trong thị trường. Sự bảo lãnh từ các ngân hàng không chỉ giúp doanh nghiệp thuận lợi trong việc huy động vốn mà còn tạo điều kiện thuận lợi để xây dựng mối quan hệ tích cực với đối tác, khiến họ yên tâm hơn về khả năng tài chính của doanh nghiệp đối tác.

• Kỳ phiếu không chỉ là một công cụ tài chính linh hoạt mà còn là tài sản đảm bảo cho các khoản vay ngắn hạn. Khi doanh nghiệp cần gấp vốn để thực hiện thanh toán, có thể sử dụng kỳ phiếu làm tài sản đảm bảo khi vay vốn từ ngân hàng hoặc các tổ chức tín dụng khác, với điều kiện là cầm cố kỳ phiếu với lãi suất xác định. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp có nguồn vốn linh hoạt mà còn tối ưu hóa tài nguyên và tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình quản lý tài chính ngắn hạn của họ.

* Đối với nhà đầu tư

• Lãi suất của kỳ phiếu thường cao hơn so với lãi suất gửi tiết kiệm thông thường tại các ngân hàng, thường dao động từ 1% đến 1,5%. Điều này tạo ra một mức lãi suất hấp dẫn đối với nhiều nhà đầu tư, đặt ra như một lựa chọn hữu ích để tối ưu hóa sinh lợi từ các khoản đầu tư tài chính.

• Kỳ phiếu có khả năng chuyển nhượng linh hoạt thông qua nhiều hình thức như mua bán, trao đổi, thừa kế, mà không hạn chế chủ thể. Điều này mang lại sự thuận tiện và linh hoạt trong việc quản lý và tối ưu hóa đầu tư của cá nhân hoặc tổ chức. Khả năng chuyển nhượng dễ dàng này cung cấp cho nhà đầu tư một cơ hội để linh hoạt thích ứng với thị trường và điều chỉnh chiến lược đầu tư của họ theo thời gian.

• Ngoài ra, đầu tư vào kỳ phiếu cũng giúp đa dạng hóa danh mục đầu tư, tăng cường hiệu quả lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro. Việc này làm cho kỳ phiếu trở thành một phương tiện quan trọng trong việc quản lý rủi ro và đạt được sự cân bằng lợi ích tối ưu giữa thu nhập và an toàn đối với những người muốn xây dựng một danh mục đầu tư đa chiều.

Tuy nhiên quyết định sở hữu kỳ phiếu hay không nên dựa trên mục tiêu và chiến lược đầu tư của mỗi người. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cập nhật kiến thức về các kênh tài chính giúp nhà đầu tư có nhiều lựa chọn và đạt được mục tiêu lợi nhuận trong tương lai.