Arbitrum đại diện cho giải pháp mở rộng layer 2 dành cho blockchain Ethereum. Sử dụng công nghệ Optimistic rollups để xử lý giao dịch ngoại chuỗi, Arbitrum cho phép đạt được hiệu suất cao và chi phí thấp hơn đáng kể so với mạng Ethereum. Trong bài viết dưới đây webtygia sẽ cùng bạn tìm hiểu tổng quan về công nghệ đầu tư tiền điện tử Arbitrum.

Arbitrum là gì?

Arbitrum là một nền tảng Optimistic Rollup do đội ngũ của Offchain Labs xây dựng trên cơ sở của Ethereum. Offchain Labs giải quyết vấn đề mở rộng trên Ethereum bằng cách chuyển các giao dịch từ việc thực thi on-chain sang việc xử lý off-chain, sau đó đưa kết quả đã xử lý lên Ethereum. Nhờ vào quy trình này, giao dịch trên Arbitrum trở nên nhanh chóng và chi phí thấp hơn nhưng vẫn giữ được tính phi tập trung và bảo mật từ mạng Ethereum.

Lịch sử hình thành và phát triển của Arbitrum

Trong thời gian sắp tới, Offchain Labs đã đề ra 3 mục tiêu chính để phát triển và mở rộng mạng lưới của mình:

• 09/08/2022: Offchain Labs giới thiệu Arbitrum Nova như một sản phẩm chiến lược, nhằm cạnh tranh hiệu quả với các đối thủ lớn trên thị trường Layer 2 và thậm chí Layer 1, đặc biệt trong lĩnh vực Gaming và NFT. Arbitrum Nova sử dụng cách tiếp cận lưu trữ dữ liệu offchain, tăng cường tính hiệu quả về phí giao dịch và tốc độ so với phiên bản Nitro.

• 31/08/2022: Offchain Labs giới thiệu bản nâng cấp Nitro cho Arbitrum One sau sự cố tắc nghẽn trong sự kiện Arbitrum Odyssey. Bằng cách này, Arbitrum Nitro giúp tăng cường tốc độ và giảm chi phí giao dịch của mạng lưới Arbitrum.

• 07/02/2023: Nâng cấp từ Arbitrum Nitro lên Arbitrum Stylus với nhiều cập nhật đặc biệt, bao gồm khả năng mở rộng cao hơn trên phiên bản Stylus. Arbitrum Stylus không chỉ cải thiện và nâng cấp mạng lưới Arbitrum mà còn thêm ngôn ngữ lập trình RUST vào hệ sinh thái.

• Tháng 7/2023: Ra mắt tầm nhìn Layer 3 được đặt tên là Arbitrum Orbit nhằm cạnh tranh với SuperChain của Optimism và HyperChain của zkSync. Arbitrum Orbit là bước tiến quan trọng hướng tới Endgame, mục tiêu là cung cấp khả năng mở rộng tối đa cho các dự án và nền tảng.

• Tháng 8/2023: Offchain Labs giới thiệu BOLD, một bằng chứng giao dịch mới trên mạng lưới Arbitrum với mục tiêu thúc đẩy tính phi tập trung và nâng cao tính bảo mật.

• Tháng 9/2023: Offchain Labs chính thức công bố triển khai Testnet Arbitrum Stylus. Việc thêm ngôn ngữ lập trình RUST mang lại nhiều lựa chọn cho nhà phát triển trên nền tảng và các dự án trên Solana, Sui,... có thể triển khai trên mạng lưới Arbitrum với sự thay đổi nhẹ.

Đặc điểm nổi bật của Arbitrum

Arbitrum là nền tảng nổi bật của Optimistic Rollup Layer với hơn 600 nghìn người dùng trong mạng lưới nhờ vào những tính năng nổi bật vượt trội sau:

• Khả năng mở rộng

Arbitrum thể hiện tốc độ giao dịch và phí giao dịch nhanh hơn từ 10 đến 100 lần so với trên Ethereum. 

• Bảo mật kế thừa từ Ethereum

Khi các giao dịch được xác nhận và lưu trữ trên Ethereum, Arbitrum kế thừa tính chất bảo mật và phi tập trung của mạng Ethereum.

• Khả năng tương thích EVM

Arbitrum hiện đang có mức độ tương thích cao với Máy ảo Ethereum (EVM) ở cấp mã byte, giúp những nhà phát triển có thể sử dụng các ngôn ngữ lập trình hiện tại như Solidity và Vyper mà không cần thực hiện các điều chỉnh phức tạp. Điều này giúp đơn giản hóa quá trình phát triển trên nền tảng Arbitrum.

• Hệ sinh thái đa dạng

Với nhiều công nghệ khác nhau, Offchain Labs cam kết hỗ trợ tất cả các dự án có nhu cầu đa dạng, từ chơi game và tài chính phi tập trung (DeFi) đến giao dịch. Một số sản phẩm đang được Offchain Labs phát triển bao gồm Arbitrum Stylust, Arbitrum Nova và Arbitrum Orbit. 

Công nghệ Optimistic Rollup dễ triển khai hơn so với ZK Rollup, khiến Arbitrum chính thức ra mắt mainnet vào cuối năm 2021. Mặc dù bị coi là kém cỏi về mặt công nghệ nhưng Arbitrum đã đạt được những lợi thế nhất định so với các nền tảng ZK Rollup sau này, khẳng định mình là người tiên phong trong lĩnh vực này.

• Công cụ dành cho nhà phát triển

Mục tiêu chính của Arbitrum là giảm thiểu rào cản cho các nhà phát triển, bằng cách cung cấp tài liệu toàn diện và khả năng sử dụng các công cụ Ethereum hiện có. Nhờ vào điều này, những người phát triển có thể tiran dụng các công cụ quen thuộc mà không cần phải sử dụng plugin hoặc trình biên dịch Arbitrum cụ thể.

Cơ chế hoạt động của Arbitrum

Cơ chế hoạt động của Arbitrum được mô tả như sau:

Bước 1: Squencer chịu trách nhiệm tổ chức các giao dịch trên Arbitrum trong một khoảng thời gian nhất định và sắp xếp chúng vào một Batch, đồng thời xác minh tính chính xác của từng giao dịch.

Bước 2: Sau khi gói gọn các giao dịch thành công thành một Batch, Batch này sẽ được chuyển về Ethereum. Đồng thời, khi Sequencer đăng ký Batch lên Ethereum, các Proposer cũng sẽ cập nhật trạng thái mạng (State Root) lên Ethereum.

Bước 3: Tại Ethereum, State Root sẽ trải qua một giai đoạn thử thách kéo dài 7 ngày. Nếu có bất kỳ bằng chứng lừa đảo nào được gửi trong thời gian này, chứng minh rằng State Root chứa các giao dịch độc hại, hệ thống sẽ kích hoạt quy trình giải quyết tranh chấp. Nếu không có khiếu nại nào được đưa ra trong vòng 7 ngày, State Root sẽ được xem là hợp lệ.

Bước 4: Khi State Root được xác nhận là hợp lệ, nó sẽ được cập nhật trên chuỗi chính của Ethereum và các giao dịch sẽ trở nên không thể đảo ngược.

Điều đáng chú ý là, trong suốt giai đoạn thử thách 7 ngày, ngay cả khi giao dịch trên mạng Layer 2 đã được thực hiện thành công, chúng vẫn có thể bị đảo ngược. Điều này giải thích lý do việc rút tiền từ các nền tảng Optimistic Rollup về Ethereum mất thời gian khoảng 7 ngày.

Phân biệt sản phẩm của Arbitrum

Offchain Labs đã xây dựng một loạt các giải pháp Layer 2 khác nhau nhằm đáp ứng đa dạng nhu cầu của từng dự án và đội ngũ phát triển. Đối với các dự án DeFi, nơi tính bảo mật và tính phi tập trung có ý nghĩa quan trọng hơn tốc độ giao dịch và chi phí giao dịch, Offchain Labs đã triển khai Optimistic Rollup thông qua sản phẩm chính là Arbitrum Nitro.

Optimistic Rollup

Là một Layer 2 sử dụng công nghệ Optimistic Rollup, Arbitrum Nitro tập trung vào việc cung cấp tính bảo mật và hiệu suất cho các dự án DeFi. Với giải pháp này việc truyền toàn bộ thông tin giao dịch xuống Layer 1 sẽ tối ưu hóa tính phi tập trung, bảo mật và tính toàn vẹn cho mạng lưới.

Anytrust Channels

Hiện chưa có nhiều thông tin chi tiết về sản phẩm này từ Offchain Labs.

Anytrust SideChain

Được Arbitrum giới thiệu thông qua một bài viết trên Medium vào ngày 02/03/2022, Anytrust SideChain được xem như một công cụ cạnh tranh với các giải pháp như ZkPoter của zkSync hay StarkEx của StarkWare. Điểm độc đáo của nó là khả năng tinh chỉnh blockchain để đáp ứng đặc điểm cụ thể của từng dự án, đồng thời thực hiện một sự đánh đổi nhỏ về bảo mật để đạt được tốc độ và chi phí giao dịch tối ưu (tương tự như Validium).

Với cách tiếp cận này, chỉ một lượng rất nhỏ thông tin về Layer 1 (mã hash) được gửi, trong khi thông tin chi tiết của giao dịch được lưu trữ ngoại tuyến. Điều này giúp tối ưu hóa khả năng mở rộng, mang lại tốc độ giao dịch cực kỳ nhanh và chi phí giao dịch rất rẻ.

Arbitrum Orbit

Là một hệ sinh thái các Layer 3 xây dựng trên Arbitrum Nitro (Optimistic Rollup). Arbitrum Orbit mang đến nhiều tùy chỉnh khác nhau, hỗ trợ các nhà phát triển có tầm nhìn khác nhau.

Gần đây Arbitrum đã giới thiệu Arbitrum Orbit, được coi là tầm nhìn của họ về Layer 3 tương tự như Hyperchain, Hyperbridge của zkSync hay Layer 3 của StarkNet, mở rộng khả năng lựa chọn và sự linh hoạt cho cộng đồng.

Đây là các Layer 3 xây dựng trên nền tảng Optimistic Rollup, cho phép điều chỉnh tính khả dụng dữ liệu từ Optimistic Rollup hoặc Anytrust SideChain tùy thuộc vào mục đích cụ thể của từng dự án.

Ưu nhược điểm của nền tảng Arbitrum

Ưu điểm của nền tàng Arbitrum

• Việc áp dụng "multi-round rollup" trong Arbitrum cho phép giảm đáng kể chi phí liên quan đến Fraud Proofs. Mục tiêu của dự án là tạo ra một giải pháp chi phí thấp hơn, hỗ trợ các giao dịch có độ phức tạp cao và có khả năng ứng dụng rộng rãi hơn.
• Arbitrum hoàn toàn tương thích với máy ảo Ethereum (EVM), mang đến trải nghiệm tương tự khi làm việc với smart contract trên Layer 1 và tương thích với các công cụ ETH. Ngoài ra Arbitrum có khả năng thực thi mã EVM trực tiếp, thậm chí không cần phải biên dịch lại các hợp đồng thông minh.
• Thời gian rút tiền trên Arbitrum cũng được giảm đáng kể so với các giải pháp Rollup khác với Arbitrum chỉ mất khoảng 1 ngày, trong khi Optimism có thể mất 1 - 2 tuần. Dự án đang tiếp tục nghiên cứu các giải pháp khác nhằm giảm thời gian rút tiền xuống mức thấp nhất.
• Arbitrum Mainnet đã ra mắt vào cuối tháng 5/2021, mở ra cơ hội cho các dự án và nhà phát triển phát triển ứng dụng của mình trên Layer 2 này. Tính đến thời điểm hiện tại (Tháng 3/2023), Arbitrum đứng thứ 4 với Tổng Giá Trị Khóa (TVL) cao nhất trên thị trường, với nhiều dự án nổi bật như Uniswap, GMX, Sushiswap, Curve, và nhiều dự án khác.

Nhược điểm của nền tảng Abtritrum

Việc áp dụng phương pháp "multi-round rollup" cũng đồng nghĩa với việc quá trình xử lý tranh chấp trở nên đòi hỏi thời gian lớn hơn. Arbitrum đặt ra mục tiêu khám phá và hỗ trợ nhiều giải pháp mở rộng khác nhau như side chains và channels. Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi phức tạp giữa các giải pháp này đang trở thành một thách thức đáng chú ý.

Như vậy có thể nói Arbitrum đang là nền tảng và giải pháp Optimistic Rollup tốt nhất thị trường hiện nay và rất đáng để các nhà đầu tư trải nghiệm. Nếu bạn đang quan tâm đến Optimistic mà chưa biết cách mua vậy hãy liên hệ ngay với chúng tôi qua website https://webtygia.com/ để được tư vấn và hỗ trợ nhanh nhất nhế.