SJC tiếp tục sai phạm, nhiều người bị lừa, Tổng giám đốc bị bắt

Cựu Tổng giám đốc vàng SJC Lê Thúy Hằng vừa bị truy tố về hai tội danh là tham ô tài sản và lợi dụng chức vụ, quyền hạn khi thi hành công vụ, liên quan đến vụ sản xuất trái phép 6.255 lượng vàng miếng SJC và hàng chục nghìn lượng vàng nhẫn ngoài quy định.

1. Bản chất vụ án

Theo cáo trạng, bà Hằng chủ mưu việc thu gom vàng nguyên liệu từ bên ngoài — từ các tiệm vàng — rồi chỉ đạo tuồn vào xưởng sản xuất trái phép vàng miếng SJC. Ngoài ra còn có việc sản xuất vàng nhẫn SJC trái quy định. Hình thức sai phạm gồm lợi dụng sơ hở trong giám sát từ Ngân hàng Nhà nước, giả định mức hao hụt, “rút ruột” vàng thành phẩm.

2. Tóm tắt

Thời gian	Hành vi	Số lượng / Giá trị	Kết quả
6/2023 – 2/2024	Mua 2.185 lượng vàng nguyên liệu + 88 lượng vàng từ các tiệm ở TP.HCM, giao cho Phát để sản xuất vàng miếng trái quy định	Tổng giá trị ~134,1 tỷ đồng	Thiệt hại ngân sách ~74,8 tỷ đồng; bà Hằng hưởng lợi ~64,1 tỷ; Phát hưởng ~6,1 tỷ
2021 – 2024	56 lần tuồn nguyên liệu để sản xuất 6.255 lượng vàng miếng SJC trái quy định; 119 lần gia công vàng móp méo với gần 108 triệu lượng vàng	—	—
Khác	Chỉ đạo sản xuất vàng nhẫn SJC trái quy định tại Hải Phòng, bán cho khách hàng, chia lợi nhuận; chiếm đoạt 95 lượng vàng từ SJC	Khoảng 8,4 tỷ đồng	Bị xử lý hình sự; số vàng và lợi nhuận bị thu hồi

3. Hậu quả và truy tố

Tổng thiệt hại về tài sản nhà nước được xác định là 95,7 tỉ đồng, trong đó cá nhân bà Hằng được hưởng lợi 73,5 tỉ đồng. Các đồng phạm, trong đó có phó giám đốc xưởng vàng, giám đốc chi nhánh Hải Phòng…, cũng bị truy tố về các tội danh liên quan.

Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đã hoàn tất cáo trạng, xác định rõ các vai trò, hành vi; vụ án được đánh giá là có quy mô lớn, ảnh hưởng đến uy tín của SJC và sự quản lý của nhà nước đối với nguồn vàng.

4. Ý nghĩa pháp lý và bài học

Vụ án cho thấy lỗ hổng giám sát trong hoạt động sản xuất vàng miếng do Ngân hàng Nhà nước và SJC thực hiện, đặc biệt trong các bước kiểm tra, giám sát tại xưởng khi có sự tham gia của tổ giám sát + camera.

Việc nâng định mức hao hụt vàng “khống” là một trong những thủ thuật để chiếm đoạt tài sản, cần kiểm tra chặt chẽ các báo cáo hao hụt trong sản xuất kim loại quý.

Tính minh bạch, trách nhiệm người đứng đầu doanh nghiệp nhà nước hay doanh nghiệp làm nhiệm vụ công ích (giá ổn định vàng) là yếu tố then chốt để ngăn chặn tham nhũng, lợi dụng quyền lực.

Vụ sản xuất trái phép 6.255 lượng vàng giả nhãn SJC và chiếm đoạt 95 lượng vàng cho thấy sự vi phạm nghiêm trọng trong quản lý nội bộ, quản lý từ phía nhà nước, và tính tuân thủ pháp luật tại một doanh nghiệp lớn. Việc xử lý hình sự với trách nhiệm rõ ràng đối với bà Lê Thúy Hằng và đồng phạm là cần thiết để khôi phục lòng tin, đảm bảo công bằng, minh bạch.